Türkiye’de Milli Gelir Revizyonunun Sonuçları ve İnşaat Sektörü: OECD ve AB ile bir Karşılaştırma
(Results of Revision of the National Income in Turkey and Construction Sector: A Comparison with OECD and EU)
Osman Aydoğuş
Efil Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Mart 2018, 10-20. (Efil Journal of Economics, Volume 1, Issue 1, March 2018, 10-20.)
TÜİK’in 2016 milli gelir revizyonu, milli gelir serilerinde daha önce hiçbir dönemde ve hiçbir ülkede görülmemiş boyutlarda olağanüstü değişiklikler getirdi. OECD ve AB ülkeleri ile yapılan karşılaştırmalar, Türkiye’nin diğer ülkelerden büyük bir ayrışma içinde olduğunu gösteriyor. Eski milli gelir serileri ile istihdam, ithalat, enerji tüketimi, sanayi üretim endeksi, vb. pek çok gösterge arasında mevcut olan sıkı korelasyon, revizyon sonrasında büyük ölçüde ortadan kalkmıştır. Revizyon sonrasında Türkiye’de GSYH düzeyi, büyüme hızı ve yatırım oranında kaydedilen artışlar diğer ülkelerdeki artışlarla karşılaştırılamayacak ölçüde büyüktür. Bu artışlarda, istatistiksel iyileştirmelerin katkısı Türkiye’de % 91, AB-28’de % 38 ve OECD ülkelerinde % 18’dir. Diğer ülkelerden farklı olarak, Türkiye’de milli gelir düzeyinde, büyüme hızında ve yatırım oranında revizyon sonrasında ortaya çıkan büyük artışların yarıdan fazlası inşaat sektöründen kaynaklanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Milli Gelir Revizyonu, Türkiye, AB, OECD, İnşaat Sektörü, Girdi-Çıktı Tablosu
JEL Sınıflandırması: E01
TURKSTAT’s (Turkish Statistical Institute) 2016 national income revision has brought extraordinary changes that have never seen before in national income series. Comparisons with OECD and the UN countries show that Turkey is in a great divergence from other countries. Strict correlation existing between so many indicators as employment with the series of old national income, importation, consumption of energy, industrial production index etc. has been disappeared largely after the revision. After the revision, the increases in GDP level, growth rate and investment rate in Turkey are incomparably greater than the increases in the other countries. Contribution of the statistical improvements in this increase is 91% in Turkey, 38% in EU-28 and 18% in the countries of OECD. Unlike other countries, more than half of the great increases at the national income levels, growth rates and investments rates in Turkey, emerging after the revision is based on the construction sector.
Keywords: National Income Revision, Turkey, EU, OECD, Construction Sector, Input-Output Table
JEL Classification: E01
University Governance and Heterodox Economics – Mapping an Academic Field of Power in Germany
(Üniversite Yönetimi ve Heterodoks Ekonomi – Almanya’daki Ekonomik Güç Alanının İşaret Edilmesi)
Arne Heise, Sebastian Thieme
Efil Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Mart 2018, 22-43. (Efil Journal of Economics, Volume 1, Issue 1, March 2018, 22-43.)
Bu makale, 1970’lerden beri Almanya üniversitelerindeki “heterodoks” ekonomi gelişimini tartışmaktadır. Makale, Lakatos’un bilimsel araştırma programları (SRP) kavramına dayanarak, özellikle Almanya’da iktisat içindeki çeşitlilik anlayışını netleştirmek için ekonomi sınıflandırması sunmaktadır. Bu makale, söz edilen sınıflandırmaya dayanarak ve heterodoks iktisatçılarca sunulan farklı sermayeyi (ekonomik, sosyal ve sembolik) dikkate alarak Almanya’daki heterodoks ekonominin 1970’lerin başından günümüze değin ne kadar gelişmiş olduğunu göstermeyi amaçlamaktadır. 1970’lerde heterodoks okulların genişlediği ancak, marjinalleşmenin 1980’lerde tekrar gündeme geldiği ve bugün heterodoks ekonomisini neredeyse yok olma eşiğine getirdiği gösterilmektedir. Bundan yola çıkarak, Almanya’daki heterodiksinin tarihi, eşit olmayan bir “paradigmalar savaşı”dır ve ancak başarısızlığın hikâyesi olarak anlatılabilir.
Anahtar Kelimeler: Heterodoks İktisat, Çoğullaştırma, Bilim Felsefesi, Bilim Sosyolojisi, Almanya
JEL Sınıflandırması: A11, B20, B50, Z13
This article discusses the development of “heterodox” economics at universities in Germany since the 1970s. Based on Lakatos’ concept of scientific research programmes (SRP), the article introduces a classification of economics in order to clarify the understanding of variety within economics, especially in the case of Germany. Based on this classification and taking into account the different kinds of capital (economic, social and symbolic) available to heterodox economists, this article aims to show how heterodox economics in Germany has developed from the early 1970s until the present day. It will be shown that the heterodox schools expanded in the 1970s, but marginalisation took hold again by the 1980s and ultimately left German heterodox economics in a state of nearextinction today. From this, it follows that the history of heterodoxy in Germany is an unequal ‘battle of the paradigms’, and can only be told as the story of a failure.
Keywords: Heterodox Economics, Pluralisation, Philosophy of Science, Sociology of Science,
Germany
JEL Classification: A11, B20, B50, Z13
An Optimizing Model of R&D, Spillovers, and Intellectual Property Rights
(Ar–Ge, Yayılımlar ve Fikrî Mülkiyet Haklarının Optimize Edici Bir Modeli)
Walter G. Park
Efil Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Mart 2018, 44-57. (Efil Journal of Economics, Volume 1, Issue 1, March 2018, 44-57.)
Bu makalede, özel Ar-Ge’nin mikroekonomik modeli geliştirilmiş ve fikrî mülkiyet haklarının (FMH) Ar-Ge üzerindeki etkileri araştırılmıştır. FMH’nin iki karşıt etkisi vardır: bir yandan bir firmanın, Ar-Ge’ye getirilerini daha iyi bir şekilde sahiplenmesini sağlar; öte yandan firmalar arasında Ar-Ge bilgilerinin yayılımlarının akışını engelleme potansiyeline sahiptir. Ar-Ge dışsallıklarından yararlanmak için kullanıcıların Ar-Ge çalışmalarında bulunmaları gerekiyorsa, yayılmalar engellenebilir.
Anahtar Kelimeler: Ar-Ge, Fikrî Mülkiyet Hakları, Taşmalar
JEL Sınıflandırması: O31, O34, L16
This paper develops a microeconomic model of private R&D and studies the effects of intellectual property rights (IPR) on equilibrium R&D. IPR has two opposing effects: on the one hand it enables a firm to better appropriate the returns to R&D; on the other hand, it has the potential to impede the flow of R&D knowledge spillovers among firms. Spillovers may be impeded if it is necessary for users to practice R&D in order to benefit from R&D externalities.
Keywords: R&D, Intellectual Property Rights, Spillovers
JEL Classification: O31, O34, L16
İktisadi Modellemede Gelişmeler: Evrim Modellenebilir mi?
(Developments in Economic Modeling: Can Evolution Be Modeled?)
Ercan Eren
Efil Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Mart 2018, 58-87. (Efil Journal of Economics, Volume 1, Issue 1, March 2018, 58-87.)
İktisatta modelleme, iktisadın bilimselliğinin göstergesi olarak algılanmaktadır. İktisatta genel olarak modelleme yöntemleri matematiksel ve ekonometrik modellerdir. Bu modellere yöneltilen temel eleştiri, iktisadın öznesinin insan olduğu gerçeği, öznellik ve belirsizlik sorununun göz ardı edilmesidir. Bir diğer sorun tarihsel, kurumsal faktörlerden bağımsız olması ve evrimi dikkate almamasıdır. Makalede, belirtilen sorunlara kısmen yanıt verdiği düşünülen evrimsel kompütasyonel yöntemler ve özellikle ajan bazlı modelleme incelenmektedir.
Anahtar Kelimeler: İktisat Metodolojisi, Kompütasyon, İktisadi Modelleme, Evrimsel İktisat
JEL Sınıflandırması: B25, B41, B52, C63
The modeling in economics is considered to be an indication of its scientificity. The main modeling methodologies in economics are mathematical and econometric modeling. The main critisism towards these kinds of models are that these models ignore the fact that the subject of economics is humans and that it ignores subjectivity and uncertainty problems. Another problem is that these models do not take into consideration the institutional factors and evolution. In this article evolutionary computational methods and, in particular, agent-based modelling methods, which are regarded as partly solving these problems, are examined.
Keywords: Economic Methodology, Computation, Economic Modeling, Evolutionary
Economics
JEL Classification: B25, B41, B52, C63
Road Transport Quotas and Liberalization of Road Transport Markets Between the Eu And Turkey
(Karayolu Kotaları ve AB-Türkiye Karayolu Taşımacılık Hizmetlerinin Liberalizasyonu)
Sübidey Togan
Efil Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Mart 2018, 88-95. (Efil Journal of Economics, Volume 1, Issue 1, March 2018, 88-95)
AB üye devletlerinin uyguladığı karayolu kotalarının Türkiye ile AB arasındaki ticaret maliyetlerini arttırarak AB-Türkiye ticaretini olumsuz etkilemesini önlemek için Türkiye, AB ile Karayolu Antlaşması imzalayabilir, veya Türkiye-AB Gümrük Birliği’nin modernizasyonu çerçevesinde AB ile karayolu taşımacılık hizmetlerinin liberalizasyonu da içeren bir Serbest Ticaret Antlaşması imzalayabilir, veya da Gümrükler ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) ile Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması’ndan yararlanarak Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması’na gidebilir ancak, her üç durumda da Türkiye’nin girişimlerinde başarılı olabilmesi ülkenin AB’nin karayolu ulaştırması mevzuatının tamamını kabul etmesi ve uygulamasına bağlıdır.
Anahtar Kelimeler: Ekonomik Bütünlük, Ticaret Maliyeti, Taşıma Maliyeti, Karayolu
Taşımacılığı Hizmetlerinin Serbestleştirilmesi
The paper shows how road transport quotas imposed by the European Union Member States on road transport services trade between Turkey and the EU increases the trade costs restricting trade between the parties. There are basically three ways to eliminate the transport quotas imposed by the EU. First, Turkey could sign a Road Transport Agreement between the EU and Turkey. Second, it could conclude a free trade agreement covering among others the liberalization of road transport services between the EU and Turkey. Finally, it could try to make use of General Agreement on Tariffs and Trade and Trade Facilitation Agreement. But in each case it will have to adopt and implement the whole EU acquis on road transport.
Keywords: Economic Integration, Trade Costs, Transport Costs, Liberalization of Road
Transport Services
JEL Classification: F15, R4
İstanbul Teknik Üniversitesinde İktisat Bilimi ve İktisat Eğitiminin Yüz Yılı
(The 100 Years of Economics Science and Teaching Economics at Istanbul Technical University)
Öner Günçavdı
Efil Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Mart 2018, 96-147. (Efil Journal of Economics, Volume 1, Issue 1, March 2018, 96-147.)
Toplumsal ve iktisadi gelişmeler, yeni kurumların ortaya çıkmasını, olanların işe dönüşmesini zorunlu kılar. Ülkemizdeki yükseköğretim kurumlarının gelişimi buna güzel bir örnektir. Özellikle İstanbul Teknik Üniversitesi gibi bir kurumdan mezun olanların, Türkiye’nin ekonomik ve siyasi gelişiminde oynadığı rol dikkate alındığında, kurumların bir ülkenin iktisadi kalkınmasında ne kadar önemli olabileceği daha çok açıktır. Bu makalenin amacı, Osmanlı’dan günümüze iktisat derslerinin, bir mühendislik okulu müfredatına girişini ve gelişimini incelemek; ardından bu gelişimi ortaya çıkartan yerel ihtiyaçları ortaya koymaktır. Dahası, her ne kadar belli bir bilim dalındaki eğitim müfredatları uluslararası düzeyde bir standartlaşmaya gitme eğiliminde olsa da, özgün yerel ihtiyaçların bu eğitim müfredatlarıyla bütünleştirilmesinin, bu müfredatlara özgün bir nitelik kazandırılmasının yararı ve yolları, İstanbul Teknik Üniversitesinin tarihi gelişim sürecinden örneklerle ortaya konulmaya çalışılmaktadır.
Anahtar Kelimeler: İktisat, İTÜ, Eğitim, İşletme İktisadı, İşletme Mühendisliği
JEL Sınıflandırması: A20, B10, B19, N01
Economic and social tansformations in a society usually pave the way for the establishment of new institutions, and sometimes entail the transformation of existing ones. In this respect, the evolution of Turkish high education institutions is a good example. In particular, Istanbul Technical University (ITU) -the first and the oldest engineering school in Turkey- has been considered as a model for the other technical schools, and its curriculum has been occasionally imitated by others. This is mainly because of the expectation that the qualifications of ITU graduates serve better to the needs of the country in the process of economic development. When one considers the roles of some prominent ITU graduates in the Turkish politics and economy, it becomes particularly important to understand how a higher education institution and its curriculum, which fits the needs of the economy and society, can possess a key role in the overall economic development process. Among others, what makes the curriculum at ITU makes novel has been the presence of economics courses in the curriculum for more than 100 years. The aim of this paper is then to examine what and how economic and social needs induced policy makers to include economics as a science in the curriculum of an engineering school, and to seek their motives behind it. It is also our aim to present a clear account of how teaching economics and business in a technical school have evolved into the establishment of a new degree programmes in relation to economic and social needs of the Turkish society over time.
Keywords: Economics, ITU, Education, Business Economics, Industrial Engineering
JEL Classification: A20, B10, B19, N01
Time Series Analysis of the Relationship Between Interest Rate and Private Investment in Turkey
(Türkiye’de Faiz Oranı ve Özel Yatırım Arasındaki İlişkinin Zaman Serileri Analizi)
Bülent Güloğlu, Harun Öztürkler, Murat Güven
Efil Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Mart 2018, 148-157 (Efil Journal of Economics, Volume 1, Issue 1, March 2018, 148-157.)
Özel sektör sabit sermaye yatırımlarının iki temel belirleyicisi kişi başına reel gayri safi yurt içi hâsıla ve reel faiz oranıdır. Gelir kanalı sermaye uyumlanma mekanizması yoluyla çalışmakta ve bu süreçte gelirdeki değişmelerin sabit sermaye yatırımları üzerindeki etkisinin büyüklüğünü sermaye hâsıla oranın büyüklüğü belirlemektedir. Diğer yandan, reel faiz oranı, yatırımın alternatif maliyetini temsil etmektedir. Yaklaşık on yıldır Türkiye’de özel sektör yatırımları belirgin bir biçimde durgun olduğu için hem politik hem de akademik çevrelerde, hem reel faiz oranın düzeyi hem de düşük faiz oranın özel sektör yatırımları için bir teşvik unsuru olup olmadığı konusunda ateşli bir tartışma söz konusudur. Biz bu çalışmada Türkiye’de 1973-2014 dönemi için reel faiz oranı ve özel yatırımlar arasındaki ilişkiyi modelliyoruz. Bulgularımız hem kısa hem de uzun dönemde reel faiz oranından özel yatırımlara doğru tek yönlü bir nedenselliğin varlığına işaret etmektedir ancak, hem ilişkinin büyüklüğü hem de eğilim ve formu anlamda ikinci petrol krizi (1978), Asya ve Rusya ekonomik krizleri (1997, 1998) ve küresel finansal kriz (2008/2009) dönemlerinde kırılma gözlemlenmektedir. Böylece, çalışmanın buğularından yola çıkarak, Türkiye’de para politikasının reel faiz oranını düşürerek özel sektör yatırımlarını özendirmesinin olanaklı olduğunu ileri sürebiliriz.
Anahtar Kelimeler: Özel Yatırım, Faiz Oranı, Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Testi, Türkiye
JEL Sınıflandırması: C22, E22, E32,E43, E50
The two major determinants of private fixed investment are per capita real gross domestic product and real interest rate. Income channel works through capital adjustment mechanism and the effects of changes in income on fixed investment depends on capital output ratio. Real interest rate, on the other hand, represents the alternative cost of investment. For almost a decade, private investment has been sluggish, and as a result, there has been a heated debate in both political and academic circles regarding the level of interest rate and whether low interest rate is a major stimulus for the private investment in Turkey. In this paper we model the interaction between real interest rate and private investment in Turkey over the period between 1973 and 2014. Our findings indicate that there is unidirectional causality from real interest rate to private investment in the short and long run. However, there are breaks in terms of the size of the relationship, trend and regime during the second oil crisis (1978), Asian and Russian economic crises (1887, 1999), and global financial crisis (2008/2008). Therefore, we conclude that there is room for the monetary policy to stimulate private investment by lowering real interest rate in Turkey.
Keywords: Private Investment, Interest Rate, Cointegration Test with Structural Breaks, Turkey
JEL Classification: C22, E22, E32,E43, E50
Türkiye’de İç Turizm Harcamaları ile Ekonomik Büyüme İlişkisi
(The Relationship Between Domestic Tourism Expenditures and Economic Growth in Turkey)
Burcu Türkcan
Efil Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Mart 2018, 158-171. (Efil Journal of Economics, Volume 1, Issue 1, March 2018, 158-171.)
Bu çalışmada 2009 yılı 2. çeyreği ile 2017 yılı 2. çeyreği arasındaki dönemde Türkiye’de hanehalkı yurt içi turizm harcamalarının ekonomik büyümeye etkisi araştırılmaktadır. Çalışmanın temel amacı, Türkiye’de turizm yanlı büyüme hipotezinin iç turizm alanında geçerliliğini analiz etmektir. Bu çerçevede yapılan analizler sonucunda hanehalkı yurt içi turizm harcamalarındaki artışın ekonomik büyüme oranı ile uzun dönemli ilişki içerisinde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca iki değişken arasında karşılıklı nedensellik ilişkisi olduğu da görülmüştür. Dolayısıyla Türkiye’de hanehalklarının yurt içinde yaptıkları turizm harcamalarının ekonomik büyümeyi arttırıcı etki yapmakta olduğu görülmektedir. Diğer taraftan ekonomik büyümenin de hanehalklarının yurt içi turizm harcamalarını arttırıcı etkiye yol açtığı göze çarpmaktadır.
Anahtar Kelimeler: İç Turizm, Ekonomik Büyüme, Eşbütünleşme, Nedensellik
JEL Sınıflandırması: C22, O47, Z3
In this study, the impact of Turkish household domestic tourism expenditures on Turkey’s economic growth rates is analysed for the period of 2009 II and 2017 II. The main aim of this study is to analyse the validity of tourism-led growth hypothesis in the case of domestic tourism in Turkey. As a result of the analyses, it’s seen that household domestic tourism expenditures and GDP growth rates are in a long-term relationship. Moreover, it’s found that there exists a bilateral causality between two variables. Consequently, it is seen that domestic tourism expenditures increase economic growth rates and vice versa.
Keywords: Domestic Tourism, Economic Growth, Cointegration, Causality
JEL Classification: C22, O47, Z3
